Het vertrekpunt voor de begroting 2018 is de perspectiefnota 2018. Het financieel meerjarenperspectief 2018-2021 zag er in de perspectiefnota, die in de raad van 6 juli 2017 behandeld is, als volgt uit:

Verwerkte bezuinigingen en budgetaanpassingen:
In het traject  van de perspectiefnota 2018 naar de voorliggende begroting 2018 zijn alle voorstellen voor nieuw beleid en de budgetbijstellingen en de bestaande budgetten in opdracht van het college nogmaals tegen het licht gehouden. Het presenteren van een niet sluitende meerjarenraming is immers geen optie. Onderstaande wijzigingen zijn verwerkt in deze begroting:

Toelichting op de verwerkte bezuinigingsopties:

1: Effect actualisatie beheersbegroting inclusief activa
Bij het opstellen van de perspectiefnota is uitgegaan van de meerjarenraming zoals deze gemaakt is bij de begroting 2017. Na het behandelen van de PPN2018 heeft de actualisatie van de meerjarenraming 2017 plaatsgevonden. Uit deze actualisatie is een aantal wijzigingen naar voren gekomen. Soms onjuistheden zoals bijvoorbeeld het dubbel opnemen van de werkkostenregeling en de politieke jeugdparticipatie, maar veelal actualisaties van de cijfers. Denk bij dit laatste aan het aanpassen van de rentelasten, de kapitaallasten en doorbelastingen van rente naar de gesloten exploitaties.

2: Kapitaallasten nieuwbouw basisschool Chaam
In de perspectiefnota 2018 hebben wij reeds melding gemaakt van de kosten voor de onderwijshuisvesting in Chaam. Op dat moment konden wij nog geen bedragen noemen. Nu het haalbaarheidsonderzoek is afgerond zijn richtinggevende bedragen voor de bouwkosten bekend. De kosten voor een nieuwe school op de huidige locatie bedragen omstreeks € 4,5 miljoen, inclusief gymlokaal. In onze begroting zijn reeds kosten (kapitaallasten) voor een gymzaal in Chaam opgenomen. De kapitaalslasten in verband met de extra investering van € 3,7 miljoen (€ 4,500 miljoen -/- 0,775 miljoen) wordt in de meerjarenraming opgenomen.

3: Actualisatie gesloten exploitatie afval
Bij het actualiseren van de gesloten exploitatie afval is gebleken dat er extra lasten toegerekend dienen te worden aan de gesloten exploitatie afval. Hierdoor wordt de reguliere exploitatie ontlast.

4: Actualisatie gesloten exploitatie riolering
In december 2016 heeft een synchronisatieslag plaatsgevonden tussen de begrotingen van de drie ABG gemeenten. Dit is gedaan om onder andere om de efficiency voor de administratie en de budgethouders te bevorderen. Hieruit is gebleken dat in de begroting van Alphen-Chaam een aantal kosten voor het onderhouden van bermen en sloten zodanig op onderhoudskosten groen geboekt werden dat deze niet herkenbaar waren als kosten die gedekt kunnen worden uit de rioolheffing. Bij (in het kader van de begroting 2018) het actualiseren van de gesloten exploitatie riolering zijn deze kosten vanaf 2018 wel toegerekend aan de gesloten exploitatie riolering. Dit levert een lastenverlichting voor de reguliere exploitatie op.

5: 2 Fte in plaats van 3 Fte wethouders
In de vorige begroting (2017) was vanaf de jaarschijf 2018 rekening gehouden met 3 Fte wethouders (een stijging van 1,5 Fte). In deze begroting is vanaf 2018 een stijging van 0,50 Fte ten opzichte van de huidige bezetting opgenomen. (stijging van 1,5 Fte naar 2,0 Fte)

6: Niet uitvoeren uitbreiding gladheidsmeldsysteem
Deze investering zou gedaan worden in ABG verband. De colleges van Baarle-Nassau en Gilze en Rijen hebben al eerder besloten geen prioriteit te zien in deze investering. Vanwege het gezamenlijke karakter van deze investering zal ook Alphen-Chaam niet overgaan tot aanschaf/aanleg van het gladheidsmeldsysteem.

7: Onderhoud bermen en sloten
Door achterstallig onderhoud bermen en sloten, als gevolg van bezuiniging op budget, kan wateroverlast ontstaan. In plaats van de voorgenomen verhoging van het budget vanaf 2018 met € 10.000 zal het budget vanaf 2018 met € 5.000 stijgen.

8: Onderhoud waterberging Den Brabander
Het onderhoudsbudget voor de waterberging in Den Brabander is niet toereikend. Het maaien en onderhoud van het openbaar groen is hier intensiever. In de perspectiefnota 2018is een structurele stijging van de kosten van € 10.000 verwerkt. In deze begroting is in 2018 een stijging van € 5.000 verwerkt en vervolgens vanaf 2019 nogmaals een stijging van € 5.000.

9: Onderhoud bomen
Door bezuinigingen in het verleden is achterstallig onderhoud bomen ontstaan. Om dit achterstallig onderhoud in te lopen is eenmalig een budget van € 35.000 nodig. Om de bomen daarna op het gewenste beeld- en kwaliteitsniveau te houden is vanaf 2019 structureel een budget van € 25.000 nodig. Het structurele budget vanaf 2019 wordt in deze begroting gehandhaafd. De incidentele kosten in 2018 worden van € 35.000 teruggebracht naar € 25.000.

10: Areaal uitbreidingen
Voor onderstaande gerealiseerde woningbouwlocaties is extra budget nodig voor het dagelijks
onderhoud van het groen:
- Alphen 87 woningen: Boskriek, Weegbree en Klaproos (De Ligt II en III), Smidshof en Landerij 1e
fase
- Chaam 39 woningen; Amer en Biesbosch (Den Brabander Terpen), Prinsenhof (Plan Keizershof)
- Galder 24 woningen; Bolderik en Korenbloem (Plan Bollemeer) en Huiswei (RvR Ballemanseweg)
Om het groen in stand te houden en op het huidige afgesproken kwaliteitsbeeld op B niveau te onderhouden is jaarlijks een bedrag van € 20.000 opgenomen in de perspectiefnota. In deze begroting is voor areaaluitbreiding jaarlijks € 15.000 opgenomen.

11: Aankoop en inrichting ecologische verbindingszones
In de perspectiefnota is de aankoop van de gronden verwerkt als kosten. Na contact met de Commissie BBV is gebleken dat deze aankoop van grond geactiveerd moet worden. Aangezien het grond betreft hoeft er niet over te worden afgeschreven. Naast de kosten van aanschaf wordt er ook geïnvesteerd in de inrichting van de grond. Deze kosten worden in 25 jaar afgeschreven. Deze voorgeschreven verwerking van de investering leidt tot een voordeel op de exploitatie.

12: Bijstelling kosten onderhoud ecologische verbindingszones
In de perspectiefnota wordt uitgegaan van € 32.000 aan jaarlijkse onderhoudskosten. Nader onderzoek heeft uitgewezen dat de onderhoudskosten lager zijn. De lagere onderhoudskosten zijn verwerkt in deze begroting.

13: Splitsing investeringen renovatie sportvelden
In de perspectiefnota zijn de investeringen in de sportvelden als 1 bedrag opgenomen en met 1 afschrijvingstermijn afgeschreven. Bij de actualisatie van de activa zijn alle onderdelen separaat geactiveerd. Dit levert een voordeel op.

14: Storting onderhoud wegen verlagen
Onlangs is nieuwe onderhoudsplanning voor wegen in AC opgezet, waarin met ingang van 2018 de storting is verlaagd van € 496.000 naar € 446.000. De insteek dit najaar is om van een “reserve” weer terug te gaan naar een “voorziening”, waarbij een belangrijke voorwaarde is dat de onderliggende onderhoudsplanning in de pas loopt met de ontwikkeling van de voorziening.
De onderhoudsplanning is opgezet op basis van de inspectieresultaten van 2014. Ook is rekening gehouden met actuele schadebeelden voor wat betreft de inpassing in de planning.
De eerste 2 jaren, 2017 en 2018, is de stand van de voorziening nog relatief hoog, maar vanaf 2019 loopt deze in de pas met de storting. Begin 2018 zal er een nieuwe weginspectie worden uitgevoerd. De resultaten van die inspectie zullen een doorkijk geven naar de onderhoudsmaatregelen in de jaren daarna, waarbij mogelijk de onderhoudsplanning dient te worden aangepast. De verlaagde storting voor het onderhoud van de wegen is in deze begroting verwerkt.

15: Advieskosten ruimtelijke ordening
Voor de advieskosten wordt jaarlijks € 27.000 geraamd. Een structurele bezuiniging van € 17.000 is zonder problemen mogelijk. Deze bezuiniging is verwerkt in voorliggende begroting.

16: Onderuitputting post WMO-woningaanpassingen
Deze bezuiniging heeft geen maatschappelijk effect tot gevolg. De werkelijke uitgaven zijn de afgelopen jaren lager dan de begrote bedragen. Wel wordt het risico dat we bij veel aanvragen of grote aanpassingen budgetoverschrijdingen krijgen groter, dit is echter een acceptabel risico.

17: Onderuitputting budget bijzondere bijstand
Deze bezuiniging heeft geen impact ten opzichte van het bestaand beleid. Zo als het er nu uitziet blijft er in 2017 een bedrag van € 35.000 over (nadat het budget in de 1e turap reeds verhoogd is met € 60.000). Door het doorvoeren van deze bezuiniging zal er geen ruimte voor nieuwe beleidsinitiatieven bestaan.

18: Bibliotheek, afzien van informatiepunt in Alphen
In het bestaande budget voor de bibliotheekvoorziening was financiële ruimte voor een informatiepunt in Alphen. Na een bevolkingsonderzoek is gebleken dat er slechts onder een beperkt deel van de inwoners van Alphen behoefte is aan een informatiepunt van de bibliotheek. Vooralsnog wordt ervoor gekozen geen budget op te nemen in de begroting voor dit onderwerp.

19: Aanvullende dotatie groen niet doorvoeren
In de perspectiefnota is een verhoging van de storting in groen opgenomen van € 33.000 naar € 55.000. In deze begroting hebben wij deze verhoging niet verwerkt. Hierdoor kan in 2018/2019 alleen de omvorming Stationstraat qua uitvoering gerealiseerd worden.
De Van Gaverenlaan-Gaanderij, Geerakker, Zwanendries, Blokkenweide en Bredaseweg- Dorpsstraat komen hierdoor op zijn vroegst vanaf 2020 qua omvormingen aan de beurt.

20: reconstructie Fransebaan uitvoeren in 2020 in plaats van 2019
Er zijn met camping ’t Zand geen afspraken gemaakt die het uitstellen van de reconstructie in de weg staan. De reconstructie is wel noodzakelijk voor het wellnesscentrum dat op de locatie van het Weidebad gerealiseerd gaat worden, echter deze ontwikkeling heeft vertraging opgelopen waardoor uitstel van de reconstructie realistisch is.

21: Gymzaal Chaam bouwen in 2019 in plaats van 2018
De gymzaal in Chaam staat nu in het investeringsplan in 2018. De plannen rondom de onderwijshuisvesting en de gymzaal worden tezamen opgepakt. Realisatie van eventuele investeringen in 2019 in plaats van 2018 zijn daarom realistisch.

22: Reconstructie Oude Baan en Oude Bredasebaan niet uitvoeren in 2018 maar 2019
Deze reconstructie kan zonder problemen in 2019 in plaats van 2018 worden uitgevoerd. Latere uitvoering van dit project zorgt voor een rentevoordeel in 2018.

23: Tweejaarlijkse bedrijvenenquête niet uitvoeren
De gemeente heeft enkele jaren geleden voor het laatst in regionaal verband deelgenomen aan een
bedrijvenenquête waarin bijvoorbeeld werd onderzocht welke ondersteuning en/of voorlichting
ondernemers wensten, hoe zij de regeldruk ervaarden, hoe zij aankeken tegen beheer en onderhoud
van de openbare ruimte van de bedrijfsomgeving, welke prioriteiten zij stelden aan gemeentelijke
taken. Om inzicht te krijgen in de huidige wensen en behoeften van het lokale bedrijfsleven is in de perspectiefnota om het jaar een budget van € 8.000 opgenomen. Dit budget hebben wij niet in deze begroting opgenomen.

24: Geen structurele lasten voor stimuleren Midden- en Kleinbedrijf opnemen
In de perspectiefnota is voor de verbetering van de relatie met het MKB een budget opgenomen. Hiervoor willen we gastsprekers uitnodigen die kunnen stimuleren en informeren over speerpunten van het gemeentelijke beleid. Uiteenlopende onderwerpen als bijvoorbeeld de veelzijdigheid aan mogelijkheden binnen de biobased economie of het Cittaslow gedachtengoed komen daarbij aan de orde. In de begroting 2018 is hiervoor geen budget opgenomen.

25: Besparing veiligheid
Het vrij besteedbare budget op veiligheid bedraagt ongeveer € 60.000. Naar verwachting zullen wij in 2018 ongeveer € 50.000 nodig hebben voor de gewenste uitvoering. En besparing van € 10.000 kan doorgevoerd worden.

26: Onderuitputting budget Hulp bij de Huishouding
Bij de jaarrekening 2016 is gebleken dat de kosten voor de hulp bij de huishouding dat jaar uitkwamen op € 385.000. Naar verwachting bedragen de kosten voor 2017 € 412.000. Voor 2017 is een budget van € 512.000 beschikbaar. Vanaf 2018 is € 517.000 beschikbaar. Een budgetverlaging van € 100.000 is derhalve realistisch en kan worden doorgevoerd zonder maatschappelijke effecten.

Verwerkte bezuinigingen en budgetaanpassingen in de decentralisaties:
Naast bezuinigingen die effect hebben op het exploitatiesaldo zijn ook bezuinigingen doorgevoerd op de 3 decentralisaties.
Onderstaande bezuinigingen en budgetaanpassingen zijn in de decentralisaties doorgevoerd:

Bovenstaande bezuinigingen (1 tot en met 4) zorgen naar verwachting voor een voordeel van € 103.000. Dit voordeel zetten wij in ter dekking van de stijgende kosten voor jeugdzorg.

Toelichting op de verwerkte bezuinigingsopties binnen de decentralisaties:

1: Onderuitputting post WMO begeleiding in natura
Deze budgetverlaging veroorzaakt geen maatschappelijk effect. De tarieven kunnen niet worden aangepast in verband met lopende contracten. Wij verwachten op basis van de lasten in 2017 een onderuitputting op het budget van 2018 en verder.

2: Afbouw subsidie Effe Buurten, door meer inzet vrijwilligers
Dit initiatief is net gestart en verkeert in opbouwfase. De intentie is om het na verloop van tijd meer te laten draaien door vrijwilligers. Vraagt ook dat er vrijwilligers zijn die de rol van professionals deels over kunnen en willen nemen. Dit zorgt voor een hoger afbreukrisico in verband met beperktere continuïteit. De afbouw van subsidie moet mogelijk zijn vanaf 1-7-2019.

3: Aanloopkosten effe buurten dekken vanuit de bestemmingsreserve Sociaal Domein
De structurele kosten van effe buurten worden geraamd op jaarlijks € 35.000. De aanloopkosten bedragen in 2018 € 35.000 en in 2019 € 17.000. Deze incidentele kunnen worden gedekt uit de bestemmingsreserve Sociaal Domein.

4: Transformatie lichte ondersteuning door burgerinitiatieven met minder extra middelen
Rekening houdend met de ingeboekte bezuiniging in verband met de beëindiging van de subsidie aan WIJ blijven er dan geen extra middelen over om de transformatie van de lichte ondersteuningslaag vorm te geven. Op dit moment zijn er nog geen concrete projecten, zodra deze ontstaan wordt hierop teruggekomen. Dekking kan dan, gezien het incidentele karakter gevonden worden in de bestemmingsreserve Sociaal Domein.

5: Kosten jeugdzorg
Naar verwachting zullen de kosten van jeugdzorg gaan stijgen. Deze kostenstijging vangen wij op door de onder nummer 1 tot en met 4 genoemde bezuinigingen.